مقایسه مولفه های تولید گندم آبی نظام‌های بهره برداری دهقانی، تجاری و تعاونی تولید در استان کردستان

در این تحقیق با هدف شناسایی نظام بهینه و پایدار بهره برداری کشاورزی، جنبه های کمی و کیفی سه نظام بهره برداری دهقانی، تجاری و تعاونی تولید در استان کردستان بر اساس تولید گندم آبی با هم مقایسه شدند. بدین منظور هفت فرضیه آزمون شد. هرکدام از فرضیه‌ها جنبه‌هایی از کمیت و کیفیت تولید این محصول را نشان دادند. اطلاعات مورد نیاز از 360 کشاورز که در سال زراعی 84-1383 گندم آبی کشت نموده بودند و از بین تعداد کل بهره برداران ( 24859 نفر ) از طریق مصاحبه مستقیم و تکمیل پرسشنامه جمع آوری گردید. نمونه‌ها به روش خوشه ای چند مرحله ای و بصورت احتمالی برگزیده شدند. روایی تحقیق حاضر از طریق کارشناسان مرکز تحقیقات کشاورزی استان کردستان و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ ( 75/0 ) تعیین گردید. نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که در استان کردستان: 1) نظام بهره برداری دهقانی بطور معنی‌داری کمترین میزان استفاده از ادوات را به همراه دارد. 2) نظام بهره برداری دهقانی بطور معنی داری کمترین میزان مصرف کودهای شیمیایی را به همراه دارد. 3) نظام بهره برداری تعاونی تولید بطور معنی‌داری دارای بیشترین نسبت ارزش افزوده به نیروی کار می‌باشد. 4) میزان اشتغال در نظام بهره برداری تعاونی تولید بطور معنی داری کمتر از دیگر نظامها است. 5) در نظام بهره برداری تعاونی تولید، بطور معنی داری بیشترین میزان عملکرد در واحد سطح وجود دارد. 6) نظام بهره برداری تعاونی تولید بطور معنی داری کمترین سازگاری را با شرایط اقتصادی و اجتماعی روستایی دارد و 7) نظام بهره برداری دهقانی بطور معنی داری بیشتر از دیگر نظامها قابلیت انعطاف در تولید دارد. در مجموع می‌توان اینگونه بیان داشت که بهره برداریهای دهقانی از بعد ملاحظات زیست‌محیطی از پتانسیل بالایی برخوردار هستند و از نظر تولید، بهره برداریهای تعاونی توانایی بالاتری دارند. در واقع هرکدام از سیستم های بهره برداری کشاورزی در استان کردستان دارای اهمیت هستند ولی پیشنهاد نهایی برای طراحی الگویی مناسب، اتخاذ برنامه هایی بلندمدت در مسیر ایجاد تعادل مابین بهره برداریهای دهقانی، تجاری و تعاونی است. طبقه بندی JEL: C12, C83, D20, Q01, Q15